“Yerel yönetimlerin Göçmenler konusunda projeleri olması gerekir”

31 Mart Yerel seçimleri bitti ama tartışmaları, kazanan, kaybedenlerin tartışmaları devam ediyor.

Yerel seçimlerde partilerin adayları daha çok fiziki,sosyal donatı alanlarına yönelik projelerin yanında kadınların, gençlerin, engellilerin ve yaşlıların yaşam kolaylaştırıcı sosyal projelerine değindiler,vaadlerde bulundular.

Susma Gazetesi olarak, adayların ağızlarına almaya korktukları, çekindikleri, atladıkları bir konuya parmak basmak istedik.

TMMOB Şehir Plancılar Odası Başkanı Kamuran Ayyıldız ile Gazetemiz Kurucusu ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Bahaddin Arı kentimizdeki Göçmenler, Mülteciler konusunu konuştu. 

 

Bahaddin Arı: Bir dönemin Almanya’sı, daha sonralarının Emeğin Başkenti, şimdilerin emeklinin başkenti olan Zonguldak bir anlamda da Anadolu’nun, Karadeniz’in birçok ilinden iç göç almış ve şekillenmiş, bir yerleşim yeri bu nedenden Zonguldak’a göçmenler kenti de diyebilirmiyiz?

Kamuran Ayyıldız: Tam olarak göçmenler şehri diyemesekte ülkemizin çeşitli kültürlerine sahip insanlarını içinde bulunduran küçük bir İstanbul örneği diyebiliriz. Zonguldak ilimiz Kömürü ile yaratmış olduğu ekonomik seviyede bir zamanların Türkiye’sinin gözbebeği olmuş ve ülkenin birçok bölgesinden özellikle Karadeniz bölgesinden göç almıştır.

Göçmen sözcük anlamıyla tamamen ekonomik sebeplerle veya hayatını maddi yönden iyileştirme amacıyla menşei ülkesini terk eden kişi ve kişiler anlamına geliyor. Her ne kadar ülkesini terketmek konusu içermesede yaşadığı toplumu, kültürü ekonomik sebeplerle terk etmek zorunda kalmış birçok insanın yaşadığı şehir olmuştur Zonguldak.

Bahaddin Arı:  Sayın Başkan, bildiğiniz gibi Ortadoğu’da, Suriye’de yaşanan Savaş nedeniyle 2011 yılının Nisan ayında, ilk göç kafilesi Cilvegözü sınır kapısından içeri girdiğinde sayı sadece 252 idi. Aradan neredeyse 8 yıl geçti ve resmî rakamlara göre Suriye’den gelen mülteci sayısı 3.6 milyona ulaştı. Türkiye’ye sığınan Suriyelilerin 4 milyon civarında olduğu ifade ediliyor.Bu rakamın içinde kentimizde üzerine düşen nasibini aldı.Bu konuda bir şeyler söylemek istermisiniz?

Kamuran Ayyıldız: Ne yazıktır ki Suriyeliler konusu tüm dünyanın özellikle de ülkemizin ciddi bir sorunu haline geldi.Benim şahsi fikrim savaş boyunca Suriye’deki vatandaşların güvenliğini sağlamak yaşamsal ihtiyaçlarını karşılamak adına sınırda bir koridor oluşturulmalı ve bu koridorda Suriyelilerin kendi sosyokültürel alışkanlıklarından kopmadan yaşayabilecekleri bir yaşam alanı kurulmalıydı.Maalesef bir siyasi malzeme haline getirilip vatandaş olmalarının da önü açılarak bir çoğunun kötü yaşam şartları altında ülkenin bir çok yerinde güvensiz bir biçimde yaşamasına göz yumuldu.

Son verilen rakamlara göre Zonguldak’ta yaklaşık kayıtlı olarak 330 Suriyeli olduğu belirtiliyor.Tabiki sadece Suriyeli değil En fazla sayıda Irak ve Afganlılar var Zonguldak’ta.

Suriye konusu tabiki bambaşka bir konu.Savaştan kaçmış çoluğu çocuğu ile dışarıda kalmış sığınacak yeri işi olmayan bir çok kişiler.Sosyolojik açıdan değerlendirmek gerekirse Bu nüfus gün geçtikçe evlilikler ve doğacak çocuklarla artacaktır. Burada en önemli konu bambaşka kültürden gelen insanların iç içe yaşayabilme durumu ve toplumsal değerlerin ne taraf doğru evrildiği bence.

Ülkemizin son zamanlarına bakarsak ta toplumsal değerlerin bozulduğu Ortadoğu kültürünün neredeyse yerleşmekte olduğu görmemek mümkün değil.

Bahaddin Arı:  31 Mart Yerelseçimleri bitti. Her ne kadar henüz anametropol İstanbul’da sonuçlanması uzun sürse bile . Genel olarak seçim bitti.Zonguldak’ta da seçim atmosferi oldukça sakin,seviyeli geçti. Halk sandıkta tercihini yaptı. Kısaca yerel seçime ilişkin neler söylemek istersiniz?

Kamuran Ayyıldız: Seçimler demokrasinin vazgeçilmezleridir. Halkın iradesini kullandığı yegane yerdir sandık ve sandıktan çıkan sonuç her ne ise saygı göstermek demokrasinin gereğidir.

Ben yerel seçimlerde partilerden çok adayların ve meclis listelerinin ön plana çıktığı düşüncesindeyim.Evet Zonguldak’ta oldukça seviyeli ve bir o kadar da çekişmeli bir seçim yaşandı.Halk tercihini Ak Parti’nin genç adayı Dr.Ömer Selim Alan’dan yana kullandı.

Genç olması Zonguldak için büyük bir şans. Zonguldak’ta yapılacak ve yapılması zorunlu çok fazla iş var.Yeni Başkanımızın Zonguldak halkının yaşam kalitesini yükselteceğine inanıyorum. İnanmak ta istiyorum. Belediye bir ekip işidir.Başkanın azmiyle kurulacak hizmet odaklı katılımcı anlayışı benimseyen bir ekip isterlerse çok güzel işler başarabilirler. ZatenValilik, Belediye ve Özel İdare işbirliği ile hazırlanan  ile birçok proje hazır bürokratik sorunların çözülüp uygulanmayı bekliyor.

Çünkü Zonguldak halkı ne yazık kihak ettiği bir yaşam kalitesine sahip değil ve çok düşük standartlarda kentsel yaşam haklarıyla yaşamaya mecbur bırakılmış durumda.

Bahaddin Arı:  5393 Sayılı Belediye Kanunun “Hemşehrilik Hukuku” başlıklı 13. Maddesi herkes ikamet ettiği beldenin hemşehrisidir”der. Seçimlere giren Belediye Başkan Adaylarının, siyasi parti  il başkanlarının, seçim propagandalarında, genellikle, yollar, parklar, gençler, kadınlar, engelliler ile ilgili projelerini açıklamalarına rağmen kentte yaşamlarını sürdüren yabancı uyruklu, mültecilere, göçmenlere yönelik tek bir açıklamaları olmadı. Sizce bu bir eksiklik değil mi?

Kamuran Ayyıldız: Tüm Türkiye’de göçmen ve mültecilerin olduğunu düşünürsek aslında tüm yerel yönetimlerin bu konuda projelerin olması gerekir.Fakat bu konu daha çok Merkezi Hükümetin konusudur ve bunla ilgili uyum politikaları geliştirmelidirler.

Sosyo Kültürel projelerin içerisine farklı kültürlere sahip vatandaşların hem kendi kültürlerini yaşaması hem de yaşadığı bölgenin kültürüne uyum sağlaması açısından projeler ortaya koymak şart.Gelecek nesiller için çok daha elzem bir durum.

Bahaddin Arı: Mülteciler, Göçmenler ne tür sorunlar yaşıyorlar, karşılaştıkları bu sorunlarla ilgili olarak yerel yönetimler neler yapabilir? Yasalar bukonuda ne durumda?

Kamuran Ayyıldız: Günümüzde dünyanın en önemli sosyal problemlerinden biri göç ve göçmen sorunudur.

Temelde iki şekilde göç oluşmaktadır. Birincisi isteğe bağlı yer değiştirme; ikincisi ise zorunlu göçün çeşitlerinden olan savaş nedeniyle kişilerin yaşamış oldukları sorunlar sonucunda memleketini, evini, tarlasını, işini, işyerini ve hatta geçmişini ne yazık ki gönüllü olarak terk etmek zorunda kaldığı göç türüdür.

Mülteci konusu ise çok daha farklı bir sorun teşkil ediyor. Mülteci ise; ülkesinde ırk, din, sosyal konum, siyasal düşünce ya da ulusal kimliği nedeniyle kendisini baskı altında hissederek kendi devletine olan güvenini kaybeden, kendi devletinin ona tarafsız davranmayacağını düşüncesi ile ülkesini terk edip, başka bir ülkeye sığınma talebinde  bulunan ve bu talebi o ülke tarafından ‘kabul’ edilen kişidir.

Göçmen gönüllü olarak terk eden Mülteci ise ülkesinden neredeyse kaçmaya teşvik edilen kişi olarak tanımlanabilir.

Her iki durumda da gittikleri ülkelerde mülteciler ve göçmenler daha çok barınma, eğitim, sağlık ve istihdam sorunları ile karşılaşmaktadırlar.Farklı bir kültürle karşılaşmaları ve geldikleri ülkede karşılaştıkları çok çeşitli sorunlar yüzünden çeşitli psikososyal sorunlar yaşıyorlar. Mültecilerin, Göçmenlerin bu sorunlarla başa çıkmaları ve bu süreci sağlıklı geçirmeleri için psikososyal destek sistemlerine ihtiyaçları vardır. Ne yazık ki mültecilere ihtiyaç duydukları psikososyal destek neredeyse hiç verilmemekte. Bu sebepten ötürü mülteciler sosyal ve kültürel adaptasyon ve sığınma süreçleri ile ilgili sağlıklı bilgi alma konusunda sorunlar yaşamaktadırlar.

Mülteciler birçok ülkede devlet desteği alıyorlar. Fakat topluma uyum sağlamaları kültürel çeşitliliği ortak fayda haline getirme ve birlikte yaşama konusunda ülkelerde genel olarak devlet destekli örgütlenmeler bulunmamakta.

Bahaddin Arı: Kentteki mülteciler hangi ülkelerden ve sayıları ne kadar bir bilginiz var mı?

Kamuran Ayyıldız: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Zonguldak Bölge Müdürlüğü, 31 Aralık 2018 tarihli “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları”ndan derlenen tabiiyete göre yabancı uyruklu nüfusu açıkladı.

Zonguldak’ta, bin 414 kişiyle en fazla Iraklı yaşıyor. Iraklıları, bin 350 kişiyle Afgan, 595 kişiyle ise Almanlar izliyor.Zonguldak’ta, Suriyeli sadece 27 kişi bulunuyor.Zonguldak toplam yabancı nüfus sayısı ise, 5 bin 4 olarak açıklandı.Bildiğim sayılar bunlar.

Bahaddin Arı:  Türkiye’nin bir çokilinde,Meslek ve Kitle Örgütleri, SiyasiPartiler, Baro,Üniversitelerin de bu konudaTMMOB’abağlı bir çok odada, Göç ve Mülteci komisyonları oluşturulduğunu biliyoruz. Sizlerin böyle birçalışması varmı? Yada Zonguldak’ta butür birçalışma yapan kurumlar varmı?

Kamuran Ayyıldız: TMMOB Şehir Plancıları Odamızın  İstanbul Şubesi, Temmuz 2017 tarihinde Kent Mültecileri Çalışma Grubu oluşturmuş ve “Kent Mülteciliği ve Planlama Açısından Yerel Sorumluluklar Değerlendirme Raporu: Suriyeli Yeni Komşularımız, İstanbul Örneği” başlıklı 133 sayfalık kitapçık haline rapor hazırlamış hem basına hem de ilgili yerlere sunulmuştur.

Zonguldak’ta bu konu ile ilgili BEÜ’nün çalışmaları var.Yaptıkları araştırmaları rapor haline getirdiklerini biliyorum.Yapılabilecek sosyal destekler için önemli bir alt yapı oluşturuyor üniversitenin hazırlamış olduğu rapor.