Milletvekili Saki; “Yeni bir perspektifle mücadeleye devam etmeyi hedefliyoruz”

Çaycumalı hayırsever eğitimci emekli öğretmen Hayrullah Saki’nin İstanbul’da yaşayan kızı Özgül Saki Emek ve Özgürlük İttifakı ortağı Yeşil Sol Partisi’nden İstanbul 2. Bölge 2. Sıra Milletvekili olarak TBMM’ye girdi. Zonguldak’ın 5+1 olarak da tanımlamayı umduğumuz Saki İlk Röportajını Susma’ya verdi

Susma; Sayın Vekilimiz, Çaycuma’lı hayırsever eğitimci emekli öğretmen Hayrullah Saki’nin  İstanbul’da yaşayan kızı olarak Emek ve Özgürlük İttifakı ortağı Yeşil Sol  Partisi’nden İstanbul 2. Bölge 2. Sıra Milletvekili olarak TBMM’ye girdiniz. Kısaca Çaycuma’lı olmak ve İstanbul’dan seçilmek nasıl bir duygu? Ve okuyucularımız sizi biraz tanısın isterseniz?

Özgül Saki;  Öncelikle çok büyük bir sorumluluk yüklendiğimin farkında olduğumu söylemek isterim. Adaylığımın açıklanmasından itibaren bugüne kadar yoğun bir destek ve tebrik telefonları aldım memleketim Çaycuma’dan, tabii ki mutlu oluyorum bu güzel mesajları almaktan. Çaycuma Lisesinden mezun olduğum 1984 yılına kadar hep Çaycuma’da yaşadım. Sonrasında üniversite yıllarında Ankara, ardından fizik öğretmeni olarak görev yaptığım İstanbul’da öğrenci ve kamu emekçileri mücadelesi içerisinde yer aldım. Bu yıllar içerisinde Çaycuma’ya çok sık geliyordum zaten, ancak otuz yılı aşkın bir süredir İstanbul’da yaşıyorum, o yüzden hem İstanbul’lu hem Çaycuma’lı gibi görüyorum kendimi.

Susma;  İsminiz basına, “Sosyalist Feminist” olarak ve 2017’de Latin Amerika’ya giderek Zapatistalarla yaşadı, mücadelelerine ve yaşam deneyimlerine tanıklık etti. Yaklaşık 1,5 yıl Chiapas, Kolombiya ve Brezilya’daki otonom bölgelerde yaşadı. Siyasal mücadele içinde edindiği feminist kimliği ile 2010 yılından itibaren Sosyalist Feminist Kollektif’te yer aldığınız olarak yazıldı. Feminizm 19. yüzyılda kadınlarda adaletsiz davranıldığına ilişkin inanç arttıkça organize bir hareket hâline geldi. Bugün Türkiye’de bu hareket hangi noktaya geldi ve “Sosyalist Feminist” in diğer kavramlarla farkı nedir?

Özgül Saki; Böyle bir soruya bir kaç cümle ile yanıt vermek çok zor. Kısaca şu şekilde ifade edebilirim: Kadınların eşitlik ve özgürlük için verdiği mücadelenin başlangıcını ilk çağlara kadar geri götürmek mümkün. Ancak feminizmin birinci dalgası olarak tanımlanan evre 19 yüzyıla denk gelir. Bu dönemde kadınlar seçimlerde oy verebilme, her düzeyde eğitim görme ve mülkiyet edinebilme hakkı için örgütlenerek kamusal alanda eşit bir şekilde varolma mücadelesi verdiler. ‘Kadın doğulmaz kadın olunur’, ‘ özel olan politiktir’ ifadeleri ile özdeşleştirilen ikinci dalga feminizm, patriyarkayı bir sistem olarak analiz ederken maddi temelinin ise kadınların ev içindeki görünmeyen emeği olduğunu söyler. Sosyalist Feministler, kapitalizm ve patriyarkanın iç içe geçmiş bir sistem olduğunu belirterek bu sistemi Patriyarkal Kapitalizm olarak tanımlarlar.

Susma- 14 ve 28 Mayıs 2023 seçimleri hem Türkiye hem de muhalefet açısından tarihi bir kırılmanın başlangıcı olmuş gibi görünüyor. 14 Mayıs seçimlerinde Yeşil Sol Parti’nin elde ettiği sonuç HDP Eş Genel Başkanları tarafından da başarısızlık olarak değerlendirildi. Bu sonucun arkasında üç temel unsur olduğu söyleniyor. HDP’ye yönelik baskılar, Emek ve Özgürlük İttifakı’nın iki ayrı parti olarak seçime girmesi ve Yeşil Sol Parti’nin milletvekili aday listeleri. Siz bu değerlendirmeye katılıyor musunuz?

Özgül Saki; Yeşil Sol Parti seçimlerde kendisine koyduğu hedeflerin çok gerisinde bir sonuç aldığı için evet başarısız olmuştur. Yukarıdaki üç madde de kuşkusuz bu başarısızlığın nedenlerindendir ancak durumu sadece bu üç maddeyle açıklamak eksik kalacaktır. Yeşil Sol Parti’nin / HDP’nin seçim bildirgesi tüm ezilen sömürülen kesimlerin mücadelesinden süzülüp gelen taleplerden oluşan bir bildirgeydi. Mücadeleyi meclisle sınırlı görmeyen bir anlayışın ifadesiydi. Zaten siyasetin toplumsallaşması, toplumun tüm hücrelerine yayılan bir organizma gibi olmayı gerektirir. Ezilen, sömürülen toplumsal kesimler ile kurulan bağın zayıflamasının da sonucu böyle bir sonuca neden oldu. Dolayısıyla tüm boyutları ile seçim sürecini radikal bir biçimde değerlendirmek gerektiği çok açık. Ekim ayında sonuçlanması hedeflenen ve yerellerde halk buluşmaları ile başlayacak bir tartışma süreci ile bu durumun örgütsel politik ideolojik sonuçları ile yüzleşmeyi, yeni bir perspektifle mücadeleye devam etmeyi hedefliyoruz.

Susma;  Seçimden önce Cezaevinde bulunan Gültan Kışanak’ın ve eş Başkanlardan etkili isim Selahattin Demirtaş TİP’e yönelik “ortak listeyle seçime girme” konusunda çağrısı karşılık bulmadı TİP kendi logosuyla seçime girdi. Bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Özgül Saki; Ben seçimlerden önce de seçimlere ortak liste ile girilmesini daha doğru buluyordum. Milletvekili sayılarından çok daha öte bir anlamı olabilirdi bu mücadele ittifakının Gültan Kışanak’ın yazısı aslında sayılardan öte bir tartışmaydı keşke karşılık bulabilseydi. Sol, sosyalist hareketin, ve Kürt hareketinin ortak mücadele zeminlerine dün olduğundan daha fazla ihtiyaç var, umarım önümüzdeki süreçte bunu gerçekleştirebiliriz.

Susma: HDP Eş Genel Başkanları 14 Mayıs sonrası tablo karşısında özeleştiri yapacaklarını söyledi. 14 Mayıs seçim sonuçlarına bakarak Kürt hareketinin de bir tıkanma içinde olduğuna dair değerlendirmeleri yapılırken, aynı zamanda da “Kürt hareketi her durumda kendi devamlılığını sağlayabilecek kapasiteye sahiptir. Kürt hareketi ne boyutta olursa olsun kendisini buna göre yenileyip varlığını sürdürebilecek bir hareket” olarak değerlendirilmesine katılırmısınız?

Özgül Saki; 1990’lı yıllardan sürdürülen mücadele zaten bunun böyle olduğunu gösteriyor. Evet katılıyorum.

Susma; Birazda memleketinizle Zonguldak/Çaycuma ile ilgili düşüncelerinizi almak istiyoruz. Yeşil Sol Parti’nin yerel politikalarını ve örgütsel çalışmaları konusunda bir bilginiz ya da yerel örgütlerin sizden bir haberi varmıydı. Seçildikten sonra bir diyalog gelişti mi?

Özgül Saki; İstanbul’dakilerin haberi vardı 🙂 Zonguldak/ Çaycuma ile ise bundan sonra diyalog içinde olmayı çok isterim.

Susma: Zonguldak tarihsel yapısı itibariyle, Emeğin Başkenti, işçi sınıfı mücadelesinde oldukça deneyimli olan bir kent. 70’li yıllarda İlerici Kadın Hareketinin önemli merkezlerinden, bugünde güçlü kadın örgütlerinin olduğu bir kent ve Çaycuma insanı da bundan nasibini büyük oranda almış bir ilçemiz. Fakat geldiğimiz noktada Çaycuma merkezli olmak üzere Vadi bölgesi, Ekonomik-Sosyal olarak daha da görünür oldu. Özellikle Filyos Endüstri Bölgesi, Farklı Organize Sanayi (OSB) ler ve Enerji vb. gibi ekonominin nabzının attığı bölge konumuna geldiğini görüyoruz. Siz bu gelişmeleri takip etme fırsatınız oluyormuydu?

Özgül Saki; Elimden geldiğince takip etmeye çalışıyorum. Bundan sonra çok daha yakından takip etmek isterim.

Susma: Bölgenin bu ekonomik-sosyal gelişmesi insan unsurunun yanında doğanın, çevrenin tahribatına da yol açtığı ve özellikle çevre örgütleri ve demokratik kamuoyu sürece yönelik farklı tepkilerini dile getiriyorlar. Siz Partinizin adının da verdiği “Yeşil” “Sol” Parti (HDP) olarak bölgenin bu durumuna yönelik olarak neler düşünüyorsunuz?

Özgül Saki; Ekolojik tahribat ve yıkıma yol açan hiçbir projenin bölgeye ve burada yaşayanlara bir fayda sağlamayacağını düşünüyorum. Kaldı ki “mega proje” olarak sunulan bu yatırımlar daima büyük şirketlerin çıkarlarına hizmet ediyor.

Susma; Her ne kadar İstanbul’dan Milletvekili seçilmiş olsanız da Yeşil Sol Parti Milletvekili olarak doğduğunuz topraklara yönelik olarak bir ziyaret programınız var mı? Bölgenin sorunlarıyla ilgili olarak Zonguldak’tan seçilmiş 5 Milletvekiline ek olarak sizleri de 6’cı vekil olarak görebilecek miyiz? Zonguldak Milletvekilleriyle bir temasınız oldu mu?

Özgül Saki; Yaz döneminde Çaycuma’da buranın sorunları ile ilgili bir kaç buluşma gerçekleştirmek istiyorum. 6. milletvekili olarak görüp göremeyeceğinizi şu anda bilemiyorum, bunu zaman gösterecek, ama umarım öyle olur 🙂 Deniz Yavuzyılmaz ile mecliste konuşma fırsatı bulduk.

Susma: Çok teşekkür ediyoruz Susma’ya ilk olarak düşüncelerinizi dile getirdiğiniz için

Özgül Saki; Ben de sizlere çok teşekkür ediyorum. İyi çalışmalar…