Doğan Özgüden
Kendisini büyük acı içinde sonsuzluğa uğurlamakta olduğumuz değerli sanat insanımız Genco Erkal’ın ölüm haberini okuduğumda aklıma ilk gelen, aynı kavgayı paylaştığımız son altmış yılın tam da 12 Mart 1971 darbesi öncesine denk gelen günlerine ait bir anı oldu.
Fidel Castro ve Ernesto Che Guevara önderliğindeki Küba Devrimi’ni çökertmek için Kennedy’nin cumhurbaşkanı olduğu 1961 yılında ABD emperyalizminin karşı devrimcileri devşirerek organize etmiş olduğu Domuzlar Körfezi çıkartmasının Küba halkının yiğitçe direnişiyle yenilgiye uğratılmasından sonra tutuklanan karşı devrimcilerin yargılanmasını ünlü Alman yazarı Hans Magnus Enzensberger kitap haline getirmişti.
Ant’ın Ocak 1971 sayısında Bolivya Milli Kurtuluş Ordusu’nun “Askeri darbe çözümyolu değildir” başlıklı bildirisini yayınladığımız günlerdi.
İşçi sınıfının siyasal mücadelesine tarihsel ve bilimsel perspektifler açmak üzere tanınmış marksist düşünürlerin eserlerinin yanı sıra Hans Magnus Enzensberger’in Havana Duruşması adlı kitabını da yayınlamıştık.
Genco Erkal, Havana Duruşması’nı, kitap olarak yayınlamamızdan bir süre sonra, yönettiği Dostlar Tiyatrosu’nda sahneye koyduğu gibi, Ayberk Çölok, Jale Altuğ, Umur Bugay, Metin Tekin, Zeki Yurtbaşı, Öcal San ve Deniz Çakır ile birlikte rol üstlenmişti.
Tam da o günlerde, kitabın çevirmeni Sezer Duru büyük bir heyecanla telefon etmişti: “Müthiş bir haberim var. Havana Duruşması’nın yargıçlarından Küba’lı gazeteci ve yazar Gregorio Ortega Türkiye’de. Kendisini Dostlar Tiyatrosu’ndaki arkadaşlarla da tanıştırdım. Hattâ bir temsil sırasında bizzat sahneye çıkarak kendi rolünü oynayacak. Ama sizinle de tanışmasını istiyorum.”
Ortega seyahati sırasında Granma Gazetesi ve diğer Küba yayınları için röportajlar yapıyordu.
Ant’ı ziyareti sırasında bizimle Türkiye’deki devrimci mücadelenin perspektifleri ve sorunları üzerine uzun uzun görüştü, notlar aldı.
Küba’yla ilgili birçok yayın yapmıştık, ama karşımızda ilk kez, hem de devrimi gerçekleştiren ve karşı-devrimcileri yargılayan kişilerden biriyle karşı karşıya gelmek bizim için son derece heyecanlandırıcıydı.
Bittabi, Dostlar Tiyatrosu’nda Genco’nun yönettiği ve bizzat oynadığı Havana Duruşması oyunundaki yargıçlar arasında yer alması da…
Kıvancımız uzun sürmedi…
Askeri cuntanın Nisan 1971 sonunda ilan ettiği sıkıyönetimin ilk işlerinden biri, Ant Dergisi’ni kapatıp Havana Duruşması da dahil Ant kitaplarına el koyarken, Dostlar Tiyatrosu’nda da Havana Duruşması’nın sahnelenmesini yasaklamak olacaktı.
Sevgili Genco Erkal… Tiyatro sahnelerini bir okul, bir mücadele alanı kılan büyük sanatçı dostumuz, sonsuzluğa yolculuğun ışık dolu olsun…
sitesinden daha fazla şey keşfedin
Son gönderilerin e-postanıza gönderilmesi için abone olun.
