Türkiye Dünyanın Merkezidir                                     

24.06.2025 Cumhuriyet Gazetesi-Prof. Dr. Cengiz Kuday

“Yıllar önce bir kongrede, eski ABD Başkanı George Bush(Baba Bush) konuşmacıydı. Kendisine 1991’deki Birinci Körfez Savaşı’nda neden Bağdat’a girilmediği soruldu. Bush’un cevabı dikkat çekiciydi: Giremezdik. Çünkü o bölgede güçlü bir ülke vardı. Hatta süper güç olarak dahi tanımlanabilir. Ama gücünün farkında olmayan Türkiye, Irak’ın toprak bütünlüğünün bozulmasını istemediğini söyledi.” Bu yanıt, o an orada bulunan 4-5 meslektaş olarak hepimizi gururlandırdı.

Fakat birkaç yıl sonra tablo değişti. İkinci Körfez Savaşı Meclis’te reddedilen tezkere kararlarının ardından, San Diogada’ki kongrede bu kez kürsüde eski dışişleri bakanlarından Henry Kissinger vardı. Deniz üssüne bakan duvara solonda alaycı bir gülümsemeyle “Neden Ortadoğu’ya gidiyoruz?” diye sordu. Ardından şöyle dedi: “Çünkü biz eski Roma’dan bile güçlüyüz, dünyayı biz yönetiyoruz. Ortadoğu’da demokrasi yok. Bir tek Türkiye’de var ama o da                      -demokrasicilik- oynuyor.” Bu kez hepimiz çok öfkelendik ve üzüldük.”

Şimdi geldik bu güne: ABD Başkanı Trump geçen günlerde Hollanda’nın başkenti Lahey’de yapılan NATO toplantısı sırasında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a şöyle demiş: “Türkiye üçüncü dünya ülkesidir.”

Peki, ABD’nin kamu borcu ne kadarmış: 36 trilyon dolar. Türkiye’nin 30.04.2025 tarihi itibariyle borcu ne kadar? 10 trilyon 750,5 milyar TL. Bunun 4 trilyon 892 milyar TL’si iç borç, 5 trilyon 858,5 milyar TL’si döviz cinsi borçlardan oluşmaktadır. 30.04.2025 tarihinde dolar kuru 38.48 TL. demek ki bu tarihte Türkiye’nin dış kamu borcu 152 milyar 248 milyon dolar. 31.03.2025 tarihi itibariyle tüm(özel-kamu) dış borcu 527.5 milyar dolar.

Türkiye’nin 2002 yılında tüm dış borcu 129,6 milyar dolar.

ABD’nin 2024 yılı sonu nüfusu 340.1 milyon, Türkiye’nin ise 85 milyon  665 bin. ABD nüfusu Türkiye’nin 3,97 katı.

Demek ki ABD Henry Kissinger’in deyimiyle Eski Roma olmak için Türkiye nüfusunun 3,97 kat fazlası iken Türkiye’de kamunun borcu iç ve dış 279,4 milyar dolar iken ABD’nin kamu borcu 36 trilyon dolarmış. Vay be! imparatorluğa bak(!)   

20.06.2025 Cumhuriyet

71 yaşında inşaatta (kayıt dışı)  çalışmak zorunda kalan Selami Şimşek, iş cinayetine kurban gitti.

Yozgat’ın Sorgun ilçesine bağlı Temrezli Köyü’nde yaşayan Selami Şimşek(71), geçim sıkıntısı nedeniyle Sarıkaya ilçesindeki bir inşaatta çalışmaya başladı. Şimşek, daha ilk işgününde altıncı kattan düşerek yaşamını yitirdi. Şimşek’in kayıt dışı olarak çalıştığı öğrenildi. Yerel kaynaklar, inşaatta çalışmaların durdurulduğunu ve olayla ilgili 4 kişinin gözaltına alındığını belirtti.

Sosyal Güvenlik Kurumu’na göre 2 milyonu aşkın emekli çalışmaya devam ediyor. Kayıt dışı çalışan emeklilerle birlikte bu sayının 5 milyonu aştığı tahmin ediliyor.”

Diğer taraftan, yoksulluk nedeniyle okullar boşalıyor ve çocuk işçi sayısı 1 milyonu aştığı belirtiliyor. 

Diğer taraftan 42,3 milyon kişinin bireysel kredi borcu var.

OECD’nin geçen günlerde açıkladığı enflasyon verilerine göre Nisan 2025 itibariyle Türkiye’de yıllık kira enflasyonu yüzde 89,19’a ulaştı. Bu oran ikinci sıradaki Macaristan’ın sekiz katı düzeyinde. Macaristan’da kira artışı yalnızca yüzde 11,01 seviyesinde. Listenin son sırasındaki Güney Kore’de ise kira artışı yüzde 1’in altında.

Türkiye’de kiralar 2015’ten bu yana 11 kat arttı. Dile kolay yüzde 1000’in üzerinde.

Buna mukabil asgari ücret 2015’te brüt 1.201,5 TL. net 949.-TL 2025’te brüt 26.005,5 TL, net 22.104.-TL yoksulluk sınırı Ocak 2015’te 4.094 TL, Ocak 2025’te 72.088 TL, Açlık sınırı Ocak 2015’te 12.57 TL, Ocak 2025’te 22.131 TL.

Yaptığımız hesaba göre net asgari ücret Ocak 2015’te yoksulluk sınırının (949/4094=) yüzde 23,18’i kadar. Ocak 2025’te ise (22.104/72.088=) yüzde 30’u kadar olmuş. Ama 2024 ve 2025 yılı temmuz aylarında enflasyon farkları verilmiyor; aç bırakılıyor asgari ücretliler.

Dolar 1.01.2015 1,33 TL. 1.1.2025 dolar kuru 35,28 TL.=  artış oranı yüzde 2653.

Asgari ücret artış oranı ise 21,65. Demek ki asgari ücret dolar kuruna göre 4,88 kat eksik kalmış. Yani dolara göre net asgari ücret 22.104 TL. yerine 27.086 TL. olmalıydı.

Tabii, dolar kuru yetmez! Dolarda da sapmalar var; en az yüzde 30 fazla olmalıydı kuru. Yani en az 55 lira olmalıydı enflasyon oranlarına göre…

Kapitalist devlet yönetimlerinin ne kadar çarpık ilişkiler yarattığını tüm insanlık görüyor ama sanki bu gelişmeleri ve yaşananları normalmiş gibi bir yaklaşım var tüm dünyada. Fakat o kadar yüksek yükü var ki insanlığa ve doğaya; ölçülmesi  olanaksız. İlk önce silahlar ve savaşlar var korkunç bir yük olarak. Sonra paranın egemenliği ve imparatorluğu var. Dünyadaki 10  büyük zengin 15 trilyon dolar varlığa hükmediyorlar, tüm emperyalist ve kapitalist dünyayı parmaklarında oynatıyorlar. Elan Musk gibi bir zengin, ABD devlet yönetiminde başkanın yanında söz, yetki ve karar sahibi olan bir mevkie geliyor.

Türkiye’de de sermaye, devleti egemenliği altına alıyor ve emekçilerin, emeklilerin, esnafların, çiftçilerin hiçbir yetkisi, hak arama gücü kalmıyor. Alanlara çıkanların üzerine ise halkın vergileriyle maaş alanlar çıkıyor ve engel oluyorlar hak aramalarına…

İnsanlığın yarattığı değerlere göre insanlık bu çarpık düzeni hak etmiyor. En kısa zamanda sermayeye gereken dersi vermeli ve dünyanın tekrar cennet haline gelmesi yönetimlere el koymalıdır; sermayenin, silahların ve savaşların kapıkulu olmaktan kurtulmalıdır. 

Dünyanın merkezinde yaşayan Türkiye halkı yetki, hak ve sorumluluklarını çok iyi bilmelidir.